ในวันที่ 19 เมษายน ที่ซึ่ง Bitcoin บล็อกที่ 840,000 ถูกขุดขึ้นมา นอกจากจะเป็นการเกิด Bitcoin halving ครั้งที่ 4 แล้ว ยังเป็นสัญญาณการเปิดตัว Runes Protocol ซึ่งปัจจุบันเป็นโปรโตคอลที่ใช้สร้าง Fungible token ที่นิยมมากที่สุดบน Bitcoin อีกด้วย
ถ้าลองมองๆ ไปแล้วก็แปลกอยู่เหมือนกัน เพราะแม้การสร้างโทเคนจะเป็นเรื่องปกติบนบล็อกเชนต่างๆ เช่น Ethereum หรือ Solana แต่กลับเป็นเรื่องใหม่ของ Bitcoin โดยเพิ่งมาเป็นที่นิยมในปี 2023 นี่เอง ส่วนโทเคนบน Runes Protocol ก็เพิ่งเปิดตัวในเดือนเมษายนที่ผ่านมา
และแน่นอนว่าเมื่อมีสิ่งใหม่เกิดขึ้น โดยเฉพาะในโลกคริปโต สิ่งที่ตามมาก็คือคำพูดทำนองว่า “มันตายแล้ว” สิ่งนี้ไม่ได้เพิ่งเกิดกับ Runes Protocol แต่เกิดกับ Bitcoin มาตลอด 15 ปีที่ผ่านมา ซึ่งเวลาก็น่าจะพิสูจน์ได้ในระดับหนึ่งแล้วว่า “Bitcoin ยังไม่ตาย” (เพียงแต่อาจจะไม่ได้อยู่ท้ายรถบรรทุก)
ว่าแต่ Runes Protocol ตายแล้วจริงรึเปล่า?
Lugui Tillier ผู้อำนวยการฝ่ายพัฒนาธุรกิจของ Lumx ซึ่งเป็นสตาร์ทอัพ Web3 ในบราซิล ได้หย่อนวิเคราะห์เกี่ยวกับ Runes Protocol ไว้ เพื่อตอบคำถามว่าตอนนี้ Runes Protocol ถึงจุดพีคหรือยัง
Tillier ระบุว่า อย่างแรกที่เราต้องพิจารณาก็คือบริบทในภาพใหญ่ โดยนับตั้งแต่ Runes Protocol เปิดตัว Bitcoin ก็ราคาทรงตัวอยู่ในช่วง 60,000 – 70,000 ดอลลาร์ ขณะเดียวกันก็ยังคงครองส่วนแบ่งตลาดเหนือกว่าคริปโตตัวอื่นๆ อย่างไรก็ตาม แม้ Runes Protocol จะอยู่บน Bitcoin แต่ก็จัดเป็น Altcoin ซึ่งยังไม่ดึงดูดความสนใจจากตลาด แสดงให้เห็นว่าตลาดยังมอง Runes Protocol อย่างระมัดระวัง
อีกประการหนึ่งก็คือ โทเคนเกือบทั้งหมดที่สร้างบน Runes Protocol จนถึงตอนนี้เป็น Meme coin ทั้งหมด ซึ่งนอกจาก Meme จะเป็นหนึ่งใน Narrative สำคัญของปี 2024 แล้ว Meme coin ยังสร้างได้ง่ายอีกด้วย จึงไม่ใช่เรื่องแปลกที่บล็อกเชนของ Bitcoin ในตอนแรกจะเต็มไปด้วย Meme coin แทนที่จะเป็นโทเคนที่มี Tokenomic ที่แข็งแกร่งหรือผูกกับการแอปพลิเคชันขนาดใหญ่ เนื่องจากตลาดยังไม่มีเวลาพอที่จะสร้างอะไรแบบนั้น
อย่างไรก็ตาม Runes Protocol ก็นำมาซึ่งปัญหาบางอย่าง เช่น การเกิดปัญหาค่าธรรมเนียมการทำธุรกรรมสูงและเกิด Congestion นอกจากนี้ จากกระเป๋าที่รองรับสินทรัพย์ประเภทนี้ก็ไม่ใช่กระเป๋าที่นิยมที่สุดใน Ethereum หรือ Solana ecosystem รวมถึงการที่ Bitcoin ไม่มี Smart contract ทำให้เป็นเรื่องยากที่จะสร้าง Decentralized exchange (DEX) และตลาด ทำให้การเทรดสินทรัพย์บน Bitcoin ยากขึ้นไปอีกเมื่อเทียบกับเครือข่ายอื่น
ถึงกระนั้น บางแพลตฟอร์มก็มองว่าเรื่องดังกล่าวเป็นโอกาส และเลือกจะเปิดช่องทางให้กับสินทรัพย์ประเภทนี้ เช่น Magic Eden ซึ่งก็ประสบความสำเร็จด้วยดี หรือ OKX ที่เปิดตลาด on-chain สำหรับ Runes โดยเฉพาะ
นอกเหนือไปจากคนที่ใช้งานอยู่และการพัฒนา on-chain แล้ว Centralized exchange ต่างๆ ก็ค่อยๆ ยอมรับ Runes มากขึ้น เช่นการลิสต์ DOG token ซึ่งเป็น Meme coin ที่ใหญ่ที่สุดของ Runes Protocol นำโดย Gate.io และ MEX และลิสต์แบบ Perpetual บน Bybit กับ KuCoin
ที่สำคัญเราต้องไม่ลืมว่า Runes Protocol เพิ่งเกิดขึ้นมาไม่ถึง 3 เดือน และการลิสต์ Runes token บน Exchange ก็ต้องมีการอัปเดตโครงสร้างพื้นฐานของตัวเอง นั่นคือสาเหตุว่าทำไม Exchange ขนาดเล็กถึงเริ่มได้เร็วที่สุด ส่วน Exchange ที่ใหญ่กว่าจะค่อยๆ ปรับตามทีหลัง
แต่อย่างที่บอกไว้ แม้แต่ในตอนที่ตลาดยังไม่สนใจ Runes ecosystem ก็มีการพัฒนาที่น่าสนใจอย่างมาก แสดงให้เห็นว่ายังห่างไกลจากจุดพีค ระดับที่ต่อให้ Alt season ไม่มา Runes ecosystem ก็มี Narrative ที่แข็งแกร่ง และจะมีจุดเด่นของตัวเอง
Reference: cointelegraph