ลองนึกภาพว่าตามดูนะ สมมุติคนมาถามคุณ ว่าคุณอยากจะได้เงิน 1,000 ดอลลาร์ตอนนี้ หรืออยากได้ 1,000 ดอลลาร์ในอีกหนึ่งปีข้างหน้า คนส่วนใหญ่ก็มักจะเลือกรับเงินมันตอนนี้เลย ว่าแต่มันเป็นเพราะอะไรกัน ?
นี้คือที่มาของแนวคิด Time Value of Money (TVM) หรือมูลค่าตามเวลาของเงิน และเป็นแนวคิดที่สำคัญที่ควรทำความเข้าใจ โดยเฉพาะเมื่อเวลาที่เราต้องเกี่ยวข้องกับการลงทุนและการตัดสินใจทางการเงิน
พูดง่ายๆ คือ ตามหลัก TVM จะแนะนำว่า คุณควรเลือกรับ 1,000 ดอลลาร์ในตอนนี้ เพราะมันมีค่ามากกว่าการที่คุณจะเลือกรับ 1,000 ดอลลาร์ในอนาคต นั้นก็เพราะ คุณสามารถเอาเงินที่คุณพึ่งจะได้รับมา ไปลงทุนและได้รับผลตอบแทนจากมันในทันที หรือจะพูดอีกอย่างก็คือ ถ้าคุณเลือกรับเงินในอนาคต คุณจะพลาดโอกาสสร้างรายได้ที่ควรจะได้ไปในทันที
ทำความเข้าใจเกี่ยวกับ Time Value of Money
สมมุติอีกเหตุการณ์หนึ่ง เพื่อนของคุณที่เคยยืมเงินคุณไป 1,000 ดอลลาร์ บอกว่าจะคืนเงินคุณแล้วนะ ก่อนที่เขาจะไปเที่ยวรอบโลกหนึ่งปี คุณจะเอาเงินคืนตอนนี้เลย หรือว่ารอให้เพื่อนคุณกลับจากการไปเที่ยวเสียก่อน
โดยคุณสามารถรอเพื่อนคุณกลับมาก่อนก็ได้ ค่อยเอาเงินคืน แต่ตามหลัก TVM คุณควรจะเอาเงินคืนตอนนี้เลยจะดีกว่า ถ้าถามว่าทำไม ก็อย่างที่บอกไปข้างตนว่า คุณสามารถนำเงินของคุณไปลงทุนต่อยอดสร้างผลกำไรได้มากมาย อย่างน้อยที่สุดคือสามารถนำไปฝากไว้กับธนาคารรับดอกเบี้ยแบบชิลๆ
อีกทั้งด้วยอัตรา 1,000 ดอลลาร์ในอีก 1 ปีข้างหน้า มีค่าน้อยกว่า 1,000 ดอลลาร์ในตอนนี้อย่างแน่นอน นั้นหมายความว่า ถ้าคุณรอ คุณจะได้เงินน้อยลง
จากสถานการณ์นี้ก็ทำให้เกิดคำถามที่น่าสนใจขึ้นมา สมมุติว่าคุณเลือกที่จะรอ แล้วอีกหนึ่งปีข้างหน้า เพื่อนของคุณควรคืนเงินให้คุณเท่าไหร่ เพื่อให้การรอคอยของคุณคุ้มค่า ?
มาลองคำนวณมูลค่าในปัจจุบันกับมูลค่าในอนาคต
มูลค่าในปัจจุบัน จะบอกคุณถึงมูลค่าปัจจุบันของเงินสดที่คุณจะได้รับในอนาคต ส่วนใหญ่จะพิจารณาจากอัตราเฉลี่ยในตลาด หรืออาจมีการตั้งเงื่อนไขขึ้นมาก็ได้
ในทางกลับกัน มูลค่าในอนาคต จะช่วยให้คุณคำนวณจำนวนเงินที่จะเติบต่อไปเริ่มตั้งแต่วันนี้ โดยพิจารณาจากดอกเบี้ย ดังนั้นหากคุณอยากรู้ว่ามูลค่าของเงิน 1,000 ดอลลาร์ในอีกหนึ่งปีต่อมา คุณต้องใช้ดอกเบี้ยเข้ามาช่วยในการคำนวณด้วย
วิธีคำนวณมูลค่าเงินในอนาคต (The future value = FV)
จริงๆ การคำนวณมูลค่าเงินในอนาคตนั้นค่อนข้างจะง่าย สมมุติว่าอัตราดอกเบี้ย = 2% มูลค่าเงินในอนาคตของเงิน 1,000 ดอลลาร์ที่คุณได้รับในวันนี้จะเท่ากับ
FV = 1,000*1.02 = 1,020
เท่ากับว่ามูลค่าเงินในอนาคตของคุณจาก 1,000 จะกลายเป็น 1,020 ดอลลาร์
สูตรทั่วไปในการคำนวณคือ FV = I * (1 + r)^n
ซึ่ง I = เงินต้น, r = อัตราดอกเบี้ย, และ n = จำนวนเวลา
วิธีคำนวณมูลค่าปัจจุบันของเงิน (PV = Present value)
เช่นเดียวกันกับมูลค่าในอนาคต การคำนวณมูลค่าในปัจุบันก็ไม่ซับซ้อน เช่นสมมุติว่า เพื่อนของคุณบอกว่าอีกหนึ่งปีเดี๋ยวคืนให้ 1,030 ดอลลาร์ หากต้องการทราบว่าเป็นข้อเสนอที่ดีหรือไม่ คุณสามารถนำไปคำนวณได้เลย (สมมุติว่าอัตราดอกเบี้ย 2% เท่ากัน)
PV = 1,030/1.02 = 1,009.80
ในกรณีนี้ ดูเหมือนการรอเพื่อนของคุณสัก 1 ปี แล้วค่อยรับเงิบ 1,030 ดอลลาร์ ดูจะเป็นข้อตกลงที่ดีกว่า เพราะข้อเสนอของคุณมันมีมูลค่าปัจจุบันเท่ากับ 1,009.80 ดอลลาร์ มากกว่าการที่คุณจะเลือกรับเงิน 1,000 ดอลลาร์ในทันที
สูตรทั่วไปในการคำนวณมูลค่าปัจจุบันคือ PV = FV / (1+r)^n
ปัจจัยสำคัญในการกำหนดมูลค่าของเงิน
การทบต้น
การทบต้นเป็นสิ่งที่ช่วยให้เงินของคุณเติบโตเร็วขึ้น สมมุติว่าคุณได้รับดอกเบี้ยปีละครั้งจากการลงทุน 1,000 ดอลลาร์ในอัตรา 2% ในหนึ่งปีคุณจะได้ 1,020 ดอลลาร์
แต่ถ้าคุณได้รับผลตอบแทน 4 ปีครั้ง มันจะกลายเป็น FV = $1,000 * (1 + 0.02/4)^1*4 = $1020.15
ถึงแม้ว่าเพิ่มมาแค่ 0.15 ดอลลาร์จะดูเหมือนน้อย แต่มันสามาถเพิ่มขึ้นได้มากกว่านี้ด้วยจำนวนเงินที่มากขึ้น และระยะเวลาที่นานขึ้น
ในทางกลับกัน อัตราเงินเฟ้อจะลดมูลค่าของเงินที่คุณมีเมื่อเวลาผ่านไป มันเป็นสิ่งที่คอยกัดกร่อนอำนาจในการซื้อของเงิน ทำให้เป็นปัจจัยสำคัญในการตัดสินใจทางการเงิน อย่างไรก็ตาม การคาดการณ์อัตราเงินเฟ้อเป็นเรื่องยาก ซึ่งทำให้การคำนวณซับซ้อนมากขึ้นไปอีก
Time Value of Money กับคริปโต
เช่นเดียวกับเรื่องอื่นๆ แนวคิดมูลค่าตามเวลาของเงินยังสามารถใช้ได้กับคริปโตอีกด้วย ตัวอย่างเช่น สมมุติคุณมีโอกาสที่จะทำการ Staking เหรียญ ETH (ซึ่งโดยปกติจะถูกล็อคเอาไว้ชั่วคราว) คุณจะได้รับดอกเบี้ยเหมือนกับการเอาเงินไปฝากธนาคาร
ดังนั้นคุณก็สามารถที่จะเอาสูตรการคำนวณ TVM อย่างง่ายไปค้นหาแพลตฟอร์มที่ให้ผลตอบแทนที่ดีที่สุด (แต่ระวังโดน Rug ด้วยนะ)
หรืออย่าง Bitcoin คุณอาจจะสงสัยว่าควรซื้อมันตอนไหนดี โดยพื้นฐานของ Bitcoin มันถือว่าเป็นสกุลเงินที่ฝืด เพราะอุปทานของมันจะเพิ่มขึ้นอย่างช้าๆ จนกว่าจะถึงขีดจำกัด ดังนั้นคุณก็ลองดูว่า ควรซื้อ BTC ตอนนี้ดี หรือว่ารออีกสักหน่อย
ในตอนแรกอาจจะดูซับซ้อนสักหน่อยสำหรับ Time Value of Money แต่แนวคิดนี้เป็นแนวคิดที่เรามักจะเข้าใจได้โดยสัญชาตญาณ โดยเฉพาะเมื่อเกี่ยวข้องกับเรื่องเงิน ความเข้าใจในเรื่องนี้มีประโยชน์อย่างยิ่งในด้านการลงทุน เนื่องจากเพียงแค่เศษเสี้ยวของเปอร์เซ็นต์ก็สามารถสร้างความแตกต่างให้กับผลกำไรได้อย่างมหาศาล ดังนั้นไม่ว่าเราจะอยู่ในตลาดแบบใด แนวคิดมูลค่าของเงินตามเวลา ก็สามารถช่วยให้คุณตัดสินใจได้อย่างมีข้อมูลมากที่สุด